Kornik, korniki
Kornik
Istnieje kilka tysięcy gatunków korników na całym świecie, a w Polsce występuje nieco ponad sto gatunków. Kornik jest stworzeniem, które odgrywa bardzo dużą rolę w ekosystemie lasów.
Kornik Owad
Kornik owad jest stadium dorosłym rozwoju kornika. Dorosły kornik owad ma zazwyczaj kolor brunatny lub czarny. Kornik chrząszcz ma bardzo zwartą budowę, dzięki czemu jest przystosowany do sprawnego poruszania się w kanałach wygryzanych w korze, w drewnie i pod korą.
Największy w Polsce kornik owad nazywa się bielojad olbrzymi i dorasta do 9 mm, zaś najmniejszy kornik do skrycik najmniejszy często osiągający mniej niż 1 mm długości.
Jest wiele gatunków korników żerujących w lasach jak zakorki, drwalniki, cetyńce, ogłodki, bruzdkowce, wgryzonie, rozwiertki czy rytowniki.
Polskie nazwy korników często wskazują na to na jakim gatunku drzewa żeruje dany kornik, w jaki sposób żeruje, bądź też jak wygląda lub jakie cechy biologiczne posiada dany kornik, jak np.: kornik drukarz, rozwiertek nieparek, głodek mieczonośny, drwalnik paskowany, wgryzoń modrzewiowiec, jodłowiec krzywozębny, drzewisz owłosiony, drzewożerek jednożerny.
Kornik larwa
Kornik larwa ma zwartą budowę, jest beznoga, biała z ciemniejszą głową.
Kornik żerowanie
Korniki w Polsce żerują głównie na drzewach iglastych i krzewach, tylko wyjątkowo na łodygach i korzeniach. Często konkretne gatunki kornika żerują na konkretnym rodzaju drzewa, strefie drzewa, strefie pnia lub korony.
Korniki i larwy korników najchętniej żerują pomiędzy korą a drewnem. Żerowanie korników w miazdze i łyku drzewa prowadzi do zniszczenia warstw które odpowiadają za przyrost kolejnych warstw drzewa oraz przewodzenia substancji organicznych wytworzonych w liściach, co w skutkuje obumieraniem drzewa.
Gatunki kornika żyjące w drewnie odżywiają się grzybnią hodowaną przez samicę i tak np. drwalnik paskowany zjada mało drzewa, gdyż żywi się głównie grzybnią, która jest rozsiewana przez samicę drwalnika w czasie drążenia kanałów w celu złożenia jaj. Ciekawostka polega na tym że grzyb rozsiewany przez drwalnika paskowanego nie występuje nigdzie indziej w przyrodzie.
Korniki najczęściej atakują drzewa przewrócone, złamane oraz drzewa stojące ale osłabione z różnych powodów (np. choroba korzeni, uszkodzenia korony lub pnia). Niektóre z korników żerują tylko w drzewach martwych. Dorosły kornik chrząszcz wgryzając się w drzewo wydziela zapachowe feromony które informują inne osobniki o tym, że drzewo nadaje się do zasiedlenia.
Korniki – szkodniki wtórne
Korniki zaliczają się do grupy szkodników wtórnych tzn. że atakują drzewa już z jakiegoś powodu osłabione. Gwałtowne nasilenie rozwoju kornika i związany z tym gwałtowny wzrost wyniszczenia drzew zwane gradacją doprowadza do niebezpiecznych przesileń ekosystemu lasu wskutek zniszczeń powodowanych przez korniki.
Czynnikami, które sprzyjają gradacji kornika są:
- powtarzająca się lub długotrwałą susza powodująca obniżenie wód gruntowych
- huraganowe wiatry wskutek których powstają wiatrołomy
- monokulturowy świerkowy układ leśny
- podwyższone temperatury w okresach kwiecień-czerwiec – lipiec wrzesień
Kornik drukarz
Wśród około stu gatunków korników w Polsce najbardziej znanym jest kornik drukarz. Kornik drukarz jako dorosłą postać chrząszcza osiąga od 4 do 5 mm, ma krępą walcowatą budowę ciała które pokrywają włoski czuciowe. Jest ciemnobrązowy i ma krótkie odnóża. Trudno jest odróżnić samca od samicy. Kornik drukarz żyje co do zasady około 2 – 3 lat.
Kornik drukarz to jeden z najgroźniejszych szkodników lasów atakujący głównie świerk pospolity oraz rzadziej inne drzewa iglaste - sosnę, jodłę i modrzew. Tak jak większość gatunków korników charakteryzuje się krótkim cyklem rozwojowy dorosłej postaci chrząszczy, licznym potomstwem i zdolnością do występowania w skupieniach.
Nadmierny rozwój kornika drukarza, który potrafi wydzielać feromony zwabiające dany gatunek z odległości nawet kilometra, prowadzić może do atakowania i niszczenia drzew które są w dobrej kondycji.
